ریال دیجیتال بانک مرکزی چه فواید و مشکلاتی دارد ؟

[ad_1]

دو طیف از موافقان و مخالفان سند ریال دیجیتال بانک مرکزی، فواید، مشکلات و ظرفیت‌های این سند را بررسی کردند.
به شرح صفحه اقتصاد، شرکت کنندگان در حادثه ریال دیجیتال، تهدید یا زمان؛ به بررسی زوایای اقتصادی طرح ریال دیجیتال بانک مرکزی از زوایای گوناگون پرداختند. فعالان و پژوهشگران اقتصاد و اقتصاد دیجیتال، با بررسی حواشی این طرح، دو رویکرد خطرآفرینی جدی سند ریال دیجیتال برای سیستم اقتصادی سرزمین و در مقابل ضرورت و نیاز خروج بانک مرکزی از تعادل فعلی و اجرای طرح ریال دیجیتال را تشریح کردند.
رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس نیز در این نشست بر امکان شکل‌گیری نشست‌های مشترک کمیته اقتصاد دیجیتال و انجمن بلاکچین نشانه کرد و گفت: «این نشست‌ها راهی برای تدوین نقدی هوشمندانه و کارساز درباره سند ریال دیجیتال بانک مرکزی خواهد بود.»

انجمن بلاکچین ایران، عصر روز چهارشنبه 16 شهریور ماه اقدام به برگزاری دورهمی با عنوان ریال دیجیتال، تهدید یا زمان کرد. پنل بررسی جزئیات ریال دیجیتال در این دورهمی با وجود موافقان و مخالفان تصمیم بانک مرکزی مبنی بر انتشار ریال دیجیتال برگزار شد و مجتبی توانگر، رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس نیز در این پنل آماده شد.

انتشار نزد‌نویس سند ریال دیجیتال در روزهای قبل، بار دیگر نگرانی فعالان حوزه بلاکچین را نسبت به تصمیمات بانک مرکزی برانگیخت. اولین واکنش‌ها در توییتر حاکی از تعجب و پرسشگری نسبت به این داستان بود. از سویی دیگر برخی تاکید داشتند که این سند به طور رسمی از سوی بانک مرکزی منتشر نشده و قابل استناد نیست.

این سند اما به هر حال دید و رویکرد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران را نسبت به یکی از داغ‌ترین حوزه‌ها تکنولوژی مالی منعکس کرد. فعالان قسمت خصوصی از صرافی‌های رمزارز تا هر کسب‌وکار دیگری به نوعی رشته ارتباطی با صنعت بلاکچین داشت، نسبت به این داستان واکنش علامت داد.

کاوه با شادی مدیر توسعه کسب و کار ققنوس و پژوهشگر بلاکچین در بررسی فنی سند ریال دیجیتال با بیان اینکه مناقشه برانگیزترین مسئله این سند قسمت KYC یا همان امنیت و احراز هویت اون است، گفت: «همین قسمت این سند به شکلی تدوین شده که می تواند اون را از ابزاری سودمند به ابزار سرکوب تغییر دهد.»

به اعتقاد با شادی اطلاعاتی که در این سند وجود دارد غیرشفاف و نامفهوم است و بر این پایه نمی‌توان اهداف اون را به درستی تشخیص داد. هرچند به نظر می‌رسد این سند به دنبال کنترل زیادتر بانک مرکزی بر بانک‌ها و ناتوان شدن برخی بانک‌های تجاری باشد.

بانک مرکزی و ابزارهای نگه داری ارزش پول
عباس آشتیانی، مدیرعامل انجمن بلاکچین در قسمت نخست این حادثه با نشانه به اینکه حق بانک مرکزی است که از مجموعه ابزارهای موجود برای نگه داری ارزش پول سرزمین استفاده کند، در راستای اظهارنظر با شادی مبنی بر اینکه این سند امکان دارد ابزاری سودمند با سرکوبگر باشد، گفت: «طیف پهناور‌ای از فاجعه تا بهشت آرمانی در حوزه بلاکچین تعریف شده است. در همین راستا باید دید سند بانک مرکزی زمان است یا تهدید و در کدام قطعه این طیف قرار دارد؟»

آشتیانی با طرح سوال درباره عملکرد بانک مرکزی و تاثیری که عملکردش بر اقتصاد سرزمین خواهد گذاشت، شادکار را دعوت کرد به این سوال پاسخ دهد.

محمدحسین شادکار، رئیس هیئت مدیره شتابدهنده اکتا نیز در پاسخ به این سوال با بیان اینکه اگر قرار به توضیح پیرامون ابزارهای بانک مرکزی درباره کنترل سیاست‌های پولی باشد باید گفت :«این رویکرد است که باید اصلاح شود و اگر رویکرد تغییری نکند با هر ابزاری نتیجه نهایی یکسان خواهد بود.»

مهدی نوری، مدرس و پژوهشگر و مشاور حوزه بلاکچین نیز در ادامه با نشانه به اینکه بانک مرکزی را نباید مستقل در نظر گرفت، به ساختار حکمرانی اقتصادی سرزمین نشانه کرد و گفت: «این ساختار مشکل دارد. زمانی که بانک مرکزی مستقل نیست و دولت هم کسری بودجه دارد و بی انظباطی مالی دولت منجر به کسری بودجه شده است، شاهد تورم و در نتیجه کاهش ارزش پول خواهیم بود.»

او بر این اعتقاد است که به خلق نقدینگی توسط بانک ها هم باید توجه داشت. زمانی که بانک‌ها و همچنین بانک مرکزی نظارت درستی ندارند و سلامت نیستند مشکلات ادامه دار می شود.

در قسمت دیگری از این پنل به با ارزش و مهم بودن داستان رقابت نشانه شد و نوری با تاکید بر اینکه اگر رقابت وجود داشته باشد شاهد مشکلات نخواهیم بود، ادامه داد: «مادامی که رقابت وجود داشته باشد دلواپس از دست رفتن ارزش cbdc نیستیم. مسئله اصلی عدم وجود رقابت است. در این روند از آنجایی که همیشه رقابت نادیده گرفته می‌شود زیادتر گفت و گو‌ها به سمتی می رود که آیا چنین سندی نتیجه قسمت است یا خیر.»

نوری معتقد است اگر cbdc انحصاری باشد هیچ استفاده‌ای ندارد و در نتیجه به سو سرکوب خواهد رفت.

سند ریال دیجیتال و تصویری که برای آینده اکوسیستم نوآوری مالی ساخت
مجتبی توانگر، رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس شورای اسلامی نیز در قسمت دیگری از این پنل در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه تاثیر این سند بر اکوسیستم نوآوری مالی و استارتاپی سرزمین بر چه اساسی است، گفت :«برداشت اولیه من این است که آنچه در حال آماده به نام سند ریال دیجیتال منتشر شده صرفا یک نزد‌نویس است. این نزد‌نویس در راستای دوباره شدن درهای گفت‌وگو و اصلاح است.»

توانگر با تاکید بر اینکه تا دو هفته دیگر جلسات مشترکی بین کمیته اقتصاد دیجیتال و بانک مرکزی برگزار خواهد شد، گفت: «این جلسات در راستای بررسی جزئیات و احتمالا مشکلاتی است که ممکن است از سوی این سند متوجه قسمت اقتصاد دیجیتال، شرکت‌های علم‌بنیان و استارتاپی شود.»

رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه این سند ابعادی از قانون‌گذاری و اجازه از مجلس شورای اسلامی را نیاز دارد، گفت: «تدوینگران این سند تصور کردند از آنجایی که مجوزها را از شورای پول و اعتبار دریافت کرده‌اند، می‌توانند مصوبات این شورا را اجرایی کنند.»

به گفته او باید تلاش شود بین حریم خصوصی و کنترل شدن روند مناسبی نزد رود.

تعامل و همکاری مجلس و انجمن بلاکچین
توانگر همچنین در پاسخ به این سوال که آیا این سند اثرگذاری مثبتی در حوزه رمزارزها خواهد داشت، گفت:«این سند گامی است برای ورود به حوزه رمزارزها و باید این قدم بانک مرکزی را مثبت فهمید.»

توانگر در قسمت دیگری از این نشست با نشانه به اینکه دو سند دیگر درباره ریال دیجیتال وجود دارد، گفت «این دو سند در پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی وجود دارد و بسیاری ابهامات را پاسخ داده است. نکته دوم این است که در کمیته اقتصاد دیجیتال آمادگی داریم از تضاد این سند با قوانین بالادستی تا جایی ک بانک مرکزی نباید قانون گذاری کند، جلسات بررسی داشته باشیم.»

به گفته او دورانی که در پستو قانون نوشته شود، قبل گفت: «یکی از ابعاد مجلس شان نظارتی است و نه شان قانون گذاری. این موضوعات در لبه علم علمی است و باید موشکافی جدی انجام شود.»

توانگر بر این اعتقاد است که در همکاری مشترک انجمن بلاکچین و کمیته اقتصاد دیجیتال می‌توان نقدی هوشمندانه و چارچوب‌مند در این حوزه نوشت.

نظام مالی و بانکی در دست مولدان سامانه
مصطفی امیری، هم‌بنیان‌گذار زرین‌پال در ادامه این پنل با انتقاد از عملکرد غیر پیشرو بانک مرکزی، گفت: «واقعیت این است که بانک مرکزی طی این چندین و چند ساله در عصر فعلی عملکرد عصر حجری انجام مداده است. این سند هیچ قسمت شفافی ندارد، از سویی مردم را مالک پول می داند و از سویی دیگر مدعی است که مردم نمی‌توانند پولی که مالک اون هستند منتقل کنند.»

«در حال آماده، نظام مالی بانک مرکزی در دست یک عده سامانه ساز است.» امیری با بیان این جمله، گفت: «چطور ممکن است 250 سامانه در 300 روز راه اندازی شود؟ آنچه شاهد اون هستیم این است که کار امروز در دست سامانه‌سازها است و در چنین شرایطی توقع بیشتری هم نمی‌شود داشت.»

امیری با بیان اینکه نظام بانکی ما مریض است و آنچه چهره داده بیماری را معالجه نمی کند، گفت: «منطق کنترل نقدینگی با وجود همه ابزارهایی که بانک مرکزی نزد برده اجرایی نشده است. این روند هم اثرگذاری درخور و مثبتی نخواهد داشت.»

در ادامه این بررسی‌ها آشتیانی با طرح این سوال که آیا این سند یک ابزار سودمند برای اکوسیستم است یا ابزار کنترلی، از شادکار خواست تا در این باره توضیح دهد.

شادکار هم با نگاهی خوشبینانه به این کارخانه سامانه‌سازی بانک مرکزی ، گفت: «بانک مرکزی سامانه‌های بسیاری را ساختن کرده و تعداد قابل توجهی از آنها هم از بین رفته است. بر همین پایه نباید فراوان دلواپس تاثیر اون بر اکوسیستم نوآوری بود.»

شادکار با رویکردی خوشبینانه درباره سند ریال دیجیتال به مقدمه این مستند درباره فضای بلاکچین نشانه کرد و گفت در مقدمه این سند چنین نوشته شده است: «سند تدوین شده در راستای گامی بلند در جریان توسعه زنجیره بلوک نظام پرداخت است.»

او با تاکید مجدد بر اینکه بسیاری از این سامانه‌ها می‌آیند و میروند و نباید آنها را جدی گرفت: «به هر حال بانک مرکزی تصمیم دارد در حوزه dlt تجربه هایی کند. بانک مرکزی در راه تجربه اندوزی است.»

هزار راهکار و مسیری ابهام‌آلود
شادکار با نشانه اینکه در این مستند گفت و گو حریم شخصی هم راه‌های زیادی دارد، گفت: «اگر این داستان را جدی بگیریم و بانک مرکزی بخواهد اون را به طور جدی اجرایی کند، شاهد عقبگرد خواهیم بود.»

به اعتقاد او زمانی چنین اسنادی موفقیت‌آمیز هستند که بر پایه مشارکت و اشتراک گذاری نظرات و تجربیات تمامی ذی‌نفعان و بازیگران فین‌تک و رگ تک و … تدوین شوند.»

آشتیانی اما در واکنش به اظهار نظر شادکار با تاکید بر اینکه از بانک مرکزی و پژوهشگران بانک مرکزی صبر متفاوتی می رود. نمی‌توان آزمون و خطا و تجربه اندوزی در چنین حجم و ابعادی را پذیرفت.

«صبر می‌رفت بانک مرکزی نسبت به این داستان کاملا شفاف و روشن اظهار نظر کند.» مدیرعامل انجمن بلاکچین با بیان این داستان گفت: «ما شاهد این هستیم که سند مترقی پرداخت‌کمک امروز دستخوش چالش‌های بسیاری شده. در این روند دور از ذهن نیست که این سند چالش آفرینی پهناور‌ای ساختن کند.»

امیر جوادی، پژوهشگر اقتصاد پولی نیز در قسمت دیگری از این پنل با تاکید بر اینکه به نظر نمی‌رسد تدوینگران این سند، سواد و علم فنی کافی در این حوزه را داشته باشند، گفت: « این در حالی است که در جریان اجرایی باید این داستان را پذیرفت که صرفا ورود بانک مرکزی به این حوزه قدمی مثبت است.»

به اعتقاد او این سند در همه ابعاد استاندارد و پذیرفته نیست و باید به جریان رقابت توجه مخصوص‌ای کرد.

استقلال خطر آفرین بانک مرکزی
ضیا صدر پژوهشگر و بیتکوینر در قسمت دیگری از این پنل در پاسخ به این سوال که آیا سند ریال دیجیتال با این ویژگی‌ها تهدید است یا زمان، نخست با ویژگی‌های بانک مرکزی نشانه کرد و گفت: «بر خلاف آنچه تاکید بر استقلال بانک مرکزی دارند، واقعیت این است که بانک مرکزی هرقدر مستقل‌تر باشد تصمیمات پرخطر‌تری خواهد گرفت.»

به گفته او در این روند هر کاری انجام دهیم جز اینکه مساله ما آزادی باشد، به طور قطع باخته‌ایم.

مصطفی امیری، در ادامه این پنل با تاکید بر اینکه بانک مرکزی حداقل جرات انتشار رسمی این سند را ندارد، گفت: «بانک مرکزی تصمیمات خود را در آزمایشگاهی به اندازه 80 میلیون نفر بدون هزینه اجرا می‌کند. در نهایت هم صدمه و چالش متوجه مردم و کسب‌وکارها می‌شود.»

امیری همچنین با ابراز نگرانی نسبت به تمرکز همه ابزارهای پولی در شرکت انفورماتیک، گفت: «برای من جای تعجب است که تمام زیرساخت‌های مالی سرزمین در شرکت انفورماتیک است. سرانجام نفوذ اتفاق خواهد افتاد و این نگرانی وجود دارد که همه دکمه‌ها در جایی است که می تواند اقتصاد سرزمین را به گروگان بگیرد.

منبع: دیجیتو

برای امتیاز به این نوشته کلیک کنید!

[کل: 0 میانگین: 0]

[ad_2]