[ad_1]
اخیرا معضلات مهم ناشران و مشکلات دیگر دلیل شده است که هر روز زیادتر شاهد بسته شدن کتابفروشی‌ها و البته عدم کوشش ناشران باشیم.
با توجه به با ارزش و مهم بودن کتاب و کتابخوانی و مشکلاتی که هر روز زیادتر گریبان گیر ناشران می‌شود، تصمیم گرفتیم در باب معضلات مهم ناشران ، با مدیریت محترم انتشارات آثار برتر، آقای داوود سوران، گفت‌وگویی داشته باشیم. داوود سوران هم خود شاعر است و هم ناشر؛ و به خوبی به مشکلات هر دو دسته آگاه است. در این مصاحبه به گفتگو در باب مشکلات نشر و چاپ کتاب می‌پردازیم.
معضلات مهم ناشران : حال کتاب به هیچ‌وجه خوب نیست!
داوود سوران در رابطه با بازاریابی برای فروش کتاب، مشکلاتی را در مراحل مختلف نشر یک کتاب مطرح کرد: اگر بخواهیم واقع‌بینانه به مسائل کتاب و کتابخوانی بپردازیم باید بگویم که حالِ کتاب به هیچ وجه خوب نیست. یک حلقه‌ی کاغذی که از مولف و ناشر شروع می‌شود تا اتحادیه و کتابفروشی و مخاطب ادامه پیدا می‌کند. اما اینکه کدام زنجیر یا زنجیرها در این حلقه کارشان را به خوبی انجام نمی‌دهند تا یک جای کار بلنگد؟
وی در ادامه صحبت‌های خود به گروه‌هایی که در این چرخه نقش دارند، نشانه کرد و گفت:
مولف؟ که باید در اثرگذاری محتوای کتاب خود تا حد امکان بکوشد؟ اما آیا این اتفاق می‌افتد؟
ناشر؟ که باید کتاب‌های سره از ناسره را تشخیص دهد و برای چاپ دلیل اقدام کند. اما آیا این کار شکل می‌گیرد؟کتابفروشی؟ که باید از بین چند هزار ناشر، کتاب‌هایی در ژانرهای مختلف را در قفسه‌ی کتابفروشی شصت متری خود داشته باشد. اما آیا این اتفاق شکل می‌گیرد؟
مخاطب؟ که قدرت تشخیص کتاب خوب را داشته باشد و بتواند با حمایت خود از نویسنده و مترجم قابل قبول، در ارائه‌ی دلیل خوب تر و دیگری کمک‌گر باشد؟
دولت؟ که با حمایت از ناشران و پابرجا نگه داشتن قیمت کاغذ، سهم بزر و مهمی می‌تواند در رواج بازار کتاب داشته باشد که خب متأسفانه باید اقرار کنیم که طبق شواهد، این کار به خوبی شکل نمی‌گیرد.
وزارت ارشاد؟ که به نظر می‌رسد در ممیزی‌ها کمی مقاوم‌گیرانه‌تر برخورد می‌کند که به اثرهای ناتوان مجوز چاپ داده نشود.
اما همه‌ی این اتفاقات که ذکر شد چقدر در حال انجام شدن است؟ باید بگویم، متأسفانه همه‌ی ما در برابر وظیفه‌ای که داریم ناتوان عمل می‌کنیم.
قیمت کتاب سنگ بزرگی بر سر راه ناشران
مدیریت انتشارات برتر در ادامه‌ی گفتگو به یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که برای ناشران وجود دارد نشانه کرد و توضیح داد: شاید از معضلات مهم ناشران در این روزهای بازار کتاب، قیمت کتاب‌ها باشد. ناشر به هیچ وجه دوست ندارد قیمت کتاب با بالاترین مبلغ عرضه شود. اما هنگامی حمایت درخوری از جانب ارگان‌های ذی‌ربط در خصوص اثبات قیمت کاغذ یا عرضه‌ی کاغذهای دولتی شکل نمی‌گیرد، ناشر هم مجبور می‌شود قیمت کتاب را علی‌رغم میل باطنی زیادتر کند. در نتیجه روز به روز از تعداد مخاطبان کتاب کاسته می‌شود. که «متاسفانه» تبعات سنگین این اتفاق در نسل‌های بعدی به وضوح مشخص خواهد شد.
اغراق در تعداد چاپ کتاب
امروزه شاهد تعداد چاپ‌های اغراق آمیزی هستیم که بر روی جلد کتاب‌ها دیده می‌شوند و به نظر می‌رسد این یک نوع بازارگرمی برای فروش زیادتر کتاب‌ها باشد. صحبت‌های داوود سوران را در این مورد بخوانید:
در مورد چاپ‌های اغراق‌آمیزی که در بین برخی کتاب‌ها شاهد هستیم، باید عرض کنم ما واقعا خوشحال می‌شویم هنگامی می‌بینیم یک کتاب آنقدر پتانسیل داشته که بتواند حداقل آمار کتابخوانی را کمی تکان بدهد اما آیا واقعاً به نام مثال یک کتابی به چاپ شصتم رسیده، در واقعیتِ اتفاق واقعا شصت هزار نسخه از این کتاب عرضه شده و به فروش رسیده؟
مدیریت انتشارات آثار برتر این چنین ادامه داد: از آنجایی که شاید برخورد و کنترل صحیحی در این مورد وجود ندارد، نمی‌شود به طور قطع گفت که همه‌ی کتاب‌هایی که به چاپ‌های بالاتر رسیدند لزوماً و حتماً محتوای درخوری داشته‌اند، به جز تعدادی از این کتب که به نظر می‌رسد علل مختلفی وجود دارد.
طی این چند سال اخیر متاسفانه شاهد پررنگ شدن کتاب‌هایی بودیم که محتوای اونها در نازل‌ترین محدوده‌ی ممکن قرار داشتند. اما باتوجه به تبلیغات ناشر ویژه و کتابفروشی‌های ویژه، شاهد بودیم که این کتب ناتوان به چاپ‌های بسیاری رسیده‌اند. بخشی از این صدمه به عدم آگاهی مخاطب و عدم درک صحیح از کتاب برمی‌گردد. بدون شک اگر مخاطب زبر دست کتاب، قدرت تشخیص دلیل خوب و بد را داشته باشد، بسیاری از این معضلات حل خواهد شد.
پیشگیری از مرگ کتاب، مطالبه‌ی اصلی ناشر
از داوود سوران پرسیدیم که به نام یک ناشر چه موانعی را بر سر خرید و فروش کتاب می‌بیند؟ و الآن پاسخ ایشان را بخوانیم:
یکی از معضلات اساسی در این حوزه، _ البته سپس از گرانی سرسام‌آور و کمرشکن کاغذ_ گفت و گو قاچاق کتاب و عدم توجه به قانون کپی‌رایت رایت است. در برخی شهرها شاهد عرضه‌ی کتاب با قیمت پنجاه درصد هستیم. باید بگویم متأسفانه هیچ نظارتی بر نحوه‌ی چاپ و حتی نوع ترجمه و کیفیت چاپ وجود ندارد و برپایی این نمایشگاه‌های 50 درصدی که بسیاری از اونها دائمی هم هستند، ضربه‌ی مهلکی بر جسم نیمه‌جان بازار کتاب می‌زند.
مدیریت انتشارات آثار برتر صحبت‌های خود را اینگونه ادامه داد: ما اگر نگاهی به آمار تعداد ناشران و در مقابل اونها به تعداد کتابفروشی‌های فعال سرزمین بیاندازیم، متوجه خواهیم شد که هیچ توازنی در این زمینه وجود ندارد. وجود حدود دوازده هزار ناشر در مقابل تنها سه هزار و چند کتابفروشی. متاسفانه چندین و چند مورد از این کتابفروشی‌ها در چند سال اخیر به تعطیلی کشیده شد و هیچ چیز اندوهناک‌تر از این نیست که شاهد تعطیلی یک کتابفروشی با پنجاه سابقه باشیم.
سوران در آخر گفتگو از مرگ آگاهی گفت: سخن آخر اینکه اگر دید کارشناسانه و مهم‌تر از اون، دلسوزانه‌ای از مقامات ذی‌ربط به حوزه‌ی کتاب و کتابخوانی نباشد، متاسفانه باید بگویم که این صنعت و این هنر روز به روز به روزهای پایانی خودش نزدیک خواهد شد.
کما اینکه این زنگ خطر مخصوصا سپس از شیوع کرونا با صدای بلند و آشکار به گوش رسیده و اگر گوش شنوایی وجود نداشته باشد و اقدام عاجلی شکل نگیرد باید شاهد مرگ کاغذ و کتاب و در نهایت شاهد مرگِ آگاهی و شناخت باشیم.
جونی امیدوار است که با بازتاب سخنان و معضلات مهم ناشران ، گره‌ای هرچند کوچک از کار این صنعت فراوان تاثیرگذار دوباره کند. اگر چه امروزه با وجود تورم و مشکلات اقتصادی، دیگر کتابخوانی جزو سنتی است که انگار به فراموشی سپرده شده است، اما دوباره هم امید در قلب تمام کلمات زنده است.
زیادتر بخوانید:
نظر شما در مورد مشکلات صنعت کتاب و معضلات مهم ناشران چیست؟ لطفا نظرات خود را در قسمت کامنت با جونی و سایر کاربران در بین بگذارید.
[ad_2]