منتقد سینما و تلویزیون با بیان این که خط داستانی سریال «شهرزاد» در «جیران» در تاریخ و مکانی دیگر تکرار می‌شود گفت: در هر دو سریال یک مثلث عشقی با یک زن و دو مرد وجود دارد که یکی از مردها در راس قدرت است.
به شرح وقت سحر به تعریف از ایرنا، بهزاد عشقی، مدرس و منتقد سینما و تلویزیون در گفت وگو با خبرنگار رادیو و تلویزیون ایرنا ضمن بیان این مطلب اظهار داشت: هفت قطعه اول سریال جیران را که دیدم دید مثبتی به اون نداشتم.
ولی زمانی جلوتر رفت حس کردم در سنجیدن با سریال های ایرانی قابل قبول تر است.
بازی ها و روایت و دیالوگ های سریال جذاب تر است و موقعیت های دراماتیک درگیرکننده ای دارد. گاهی زوایدی دارد که ممکن است مخاطب را اذیت کند.
ناصرالدین شاه در ناکجا آباد زندگی می کند
وی افزود: این سریال گوشه چشمی به سریال ترکی حریم سلطان دارد و تمرکزش زیادتر روی حرمسرای دوران ناصرالدین شاه و توطئه خواجه ها و زن های دربار است. جیران تصویری می سازد که انگار ناصرالدین شاه و زن هایش در یک ناکجا آباد زندگی می کنند.
در واقع عکس عمیق و دقیقی از مناسبات اجتماعی و سیاسی اون دوران نمی دهد. احتمالا هدف کارگردان همین بوده و نخواسته درون حیطه های سیاسی و اجتماعی بشود. در جیران شاهدیم که تمرکز سریال روی مناسبات زن ها و درباریان و خواجه هاست.
عشقی با نشانه به امتیازهای حسن فتحی در کارگردانی بیان کرد: او درام را خوب می شناسد و با شب دهم علامت داد که نمایشنامه های عظیم دنیا را فراوان می خواند. از وظیفه شخصیت پردازی و دعوا های دراماتیک به خوبی برمی آید و به بازی ها توجه دارد.
در سریال های او مخاطب بازی ناتوان و نزد پا افتاده نمی بیند. البته اگر جیران را با شهرزاد سنجیدن کنید، کیفیتش به اون اندازه نیست. اما در اندازه خودش جذابیت هایی دارد.
منتقد سینما و تلویزیون درباره دیگر شباهت های شهرزاد و جیران بیان کرد: در آخرین قطعه سریال جیران زن درباری با نام نقره بچه ای را مسموم می کند. عین این منظره را قبلا در شهرزاد دیده بودیم. ولی آنجا زن برنده نمی شود که بچه را بکشد.
جمشید مشایخی ناصرالدین شاه بهتری بود
عشقی ضمن سنجیدن جیران با سلطان صاحبقران توضیح داد: سریال علی حاتمی از لحاظ بازیگری منظره آرایی و طراحی لباس فراوان شکوهمند بود. جمشید مشایخی نسبت به بهرام رادان ناصرالدین شاه بهتری بود.
رادان در سریال جیران دارد تلاش خودش را می کند و در نوع خودش بد نیست. ولی جمشید مشایخی چهره باورپذیرتری از ناصرالدین شاه را آفرید.
وی با بیان این که جیران منظره های زاید و غیرقابل اعتقاد فراوان دارد گفت: تاریخ سازی های سریال یک جاهایی فراوان جعلی است. یک فیلمساز برای تبدیل تاریخ به نمایش باید در جزییات دستکاری و تاریخ را دراماتیزه کند.
ولی در ماهیت تاریخ نباید دست ببرد. مثلا اسپارتاکوس استنلی کوبریک یک مثلث عشقی را درون روایت کرده است. او تاریخ را جذاب تر می کند اما در ماهیت تاریخ دست نمی برد.
منتقد سینما و تلویزیون با نشانه به این که در سریال های ایرانی گاهی ماهیت تاریخی آدم ها تغییر می کند اظهار داشت: کارگردان جیران آنقدر معطوف به مسائل عاطفی قصـه شده است که ابدا نمی توانید تاریخ را ببینید. مثلا نمی فهمید در دوران قاجار و ناصرالدین شاه شرایط طبقات جامعه و نقش کشورهای عظیم چه بوده است.
سریال منظره هایی در این رابطه دارد ولی فراوان در کنار است. مخاطب زیادتر یک قصـه زنانه و عاشقانه را می بیند. به جای ناصرالدین شاه این سریال می توانید عظیم آقا را با همین قصـه بگذارید.
قهرمان قصـه ابدا می توانست شاه نباشد. همچنین سریال مواردی دارد که می تواند جعل تاریخ به حساب بیاید.
جیران یک سریال در ژانر عاشقانه تاریخی به کارگردانی حسن فتحی، نویسندگی احسان جوانمرد و فتحی و تهیه کنندگی اسماعیل عفیفه است.
قصـه این مجموعه به وقایع سپس از مرگ امیرکبیر و آشنایی ناصرالدین شاه با خدیجه تجریشی ملقب به جیران می پردازد. تاکنون ۲۷ قطعه از دوره نخست این سریال پخش شده است.
در این سریال بازیگرانی همچون بهرام رادان، پریناز ایزدیار، امیرحسین فتحی، امیرجعفری، رویا تیموریان، مهدی پاکدل، رعنا آزادی ور و مریلا زارعی به ایفای نقش می پردازند.
