خوف از حفره نوعی فوبیا است که از اشیا یا مواردی با حفره های ریز همانند غلاف بذر گیاهان، عکس نزدیک از منافذ بدن انسان و … به وجود می آید و فرد علائمی همانند خوف شدید، خارش، حالت تهوع و … را تجربه کند. در این مطلب پیرامون خوف از حفره به گفت و گو می پردازیم.

خوف از حفره یا تریپوفوبیا
بیماری یا فوبیا خوف از حفره که به تریپو فوبیا شناخته می شود نوعی خوف از حفره ها وصف می شود. خوف از اجسامی با حفره های ریز، برجستگی ها و یا الگوهایی این چنینی. هنگامی که فرد با این نوع حفره مواجه می شود، وابسته علائم انزجار و خوف می گردد. نمونه هایی از اشیا که ممکن است سبب واکنش خوف شوند همانند غلاف های بذر گیاهان یا عکس نزدیک از منافذ بدن انسان می باشد.
این بیماری غالبا به نام خوف از حفره وصف شده ولی ممکن است برجستگی یا الگوهایی دیگری که از نزدیک در کنار یکدیگر قرار گرفته اند نیز شامل شود. هنگامی فرد مبتلا به این بیماری اشیا محرک را مشاهده می کند، علائمی همانند خوف شدید، حالت تهوع، تعریق، خارش و حتی حمله های خوف را تجربه می کند.

خوف از علائم رایج بوده ولی انزجار غالبا به نام حس وصف ناپذیری که افراد در ارتباط با این فوبیا دارند، در نظر گرفته می شود. تریپوفوبیا در واقعیت یک حس بصری و دیداری می باشد. یکی از روش های تست این مشکل، این است که فرد با دیدن حتی عکس شی حفره دار در مکان اینترنت یا به شکل فیزیکی هم حس خوف یا انزجار را تجربه می نماید.
شیوع تریپوفوبیا
شیوع تریپوفوبیا ناشناخته بوده اما برخی تحقیقات علامت می دهد که ممکن است کاملا شایع باشد. در مطالعه ای که در سال ۲۰۱۳ انتشار یافت علامت داد که ۱۶ درصد شرکت کنندگان وقت مشاهده عکس غلاف دانه نیلوفر آبی وابسته حس انزجار و ناراحتی شدند. در یک شرح موردی هم مشخص شد که تریپوفوبیا چگونه آشکار می شود.

دختر ۱۲ ساله مبتلا به این بیماری هنگامی با سطوح و اشیای پوشیده از حفره یا نقطه مواجه شد، حس ناراحتی شدید نمود. هنگامی از وی خواستند که تصویری از ترسش را ترسیم نماید، وی بر روی کاغذ تماما الگوی تکراری نقاط خوشه ای و گرد را نقاشی نمود.
محرک های رایج در تریپوفوبیا
تحقیقات درباره تریپوفوبیا هنوز تقریبا به ندرت شکل گرفته ولی برخی از اشیایی که به نام محرک این بیماری محسوب می شوند شامل موارد زیر می باشند:

- حباب ها
- دانه های میوه
- لباس بسته بندی حبابدار
- حفره ها یا برجستگی های گوشتی
- زخم های در حال پوسیدگی یا حفره های گوشت مریض
- چشم حشرات
- شبنم هنگام صبح
- لانه زنبور

- مرجان ها
- حفره های موجود در گوشت خراب یا بدن مریض
- برخی الگوهای ساختمانی ساخته دست بشر
- حیوانات خال دار
- غلاف بذر لوتوس
- اسفنج دریایی
- انار
- توت فرنگی
ضمنا علاوه بر موارد نشانه شده الگوهای ساخته شده توسط انسان و ضمنا حیواناتی که دارای پوست طرح دار یا لکه دار بوده هم می توانند این خوف را ساختن کنند.
علائم بیماری تریپوفوبیا
علائم این نوع فوبیا هم مشابه سایر فوبیاهای ویژه می باشد. پس از مشاهده تصاویر یا اجسامی با حفره های کوچک یا برجستگی ها فرد بیشتر علائم زیر را تجربه می کند:

- خوف و اضطراب
- پریشانی احساسی
- حالت تهوع و استفراغ
- خارش
- موارد خوف و وحشت زدگی
- لرزش بدنی
- تعریق
- استفراغ
- تنفس سریع
به طور کلی تریپوفوبیا می تواند منجر به علائم مرتبط با خوف، انزجار یا هر دو اون ها گردد. تحقیق ها علامت می دهد افراد حس انزجار بیشتری نسبت به خوف را در این فوبیا تجربه می کنند. همچنین افراد مبتلا به این بیماری بیشتر تغییرات رفتاری را هم تجربه دارند. دوری از اجسام محرک این خوف نیز رفتار معمول می باشد. به طور مثال شخص از خوردن غذا یا میوه هایی همانند توت فرنگی اجتناب می کند یا از رفتن به اتاق هایی با مثلا کاغذ دیواری خال دار دوری می کند.

دلیل بیماری تریپوفوبیا
دلیل ترسیدن از حفره یا تریپوفوبیا هنوز ناشناخته بوده و تحقیقات در این رابطه در حال انجام است. اگر چه یافته های فراوان کمی در حد فرضیه در این باره وجود دارد از جمله:
دلیل تکاملی
بر پایه یکی از نظریه های معروف، تریپوفوبیا یک واکنش تکاملی به اشیا یا مواردی است که با بیماری و خطر دنبال است. به طور مثال بیماری های پوستی، انگی و دیگر شرایط عفونی ممکن است با حفره ها و برجستگی هایی دنبال شوند. این نظریه حاکی از این است که فوبیای مذکور پایه تکاملی داشته و با توجه به این که حس انزجار زیادتر از حس خوف در مواجه به این بیماری شرح شده نظریه مذکور قوت بیشتری می یابد.

تداعی کننده خطر حیوانات
در این راستا نظریه دیگری عنوان می دارد که حفره های خوشه ای دارای ظاهری مانند الگوی پوست و بدن در برخی حیوانات سمی و پرخطر هستند. تداعی این الگوها در افراد خارج از ارتباط ناخودآگاهشان است. برخی تحقیقات از این نظریه پشتیبانی دارد.
در مطالعه ای در سال ۲۰۱۳ که بررسی نمود افراد مبتلا به تریپوفوبیا چگونه نسبت به افراد فاقد شرایط به محرک ها پاسخ می دهند مشخص شد این افراد با مشاهده لانه زنبور که یک محرک این بیماری است فورا به مواردی همانند نیش و خطر حمله زنبور فکر می کنند در حالی که در ذهن سایر افراد عسل یا زنبور عسل زیادتر تداعی می شود.

تداعی گر بیماری های عفونی
در مطالعه ای در سال ۲۰۱۷ مشخص شد شرکت کنندگان وقت مشاهده الگوهای حفره بیماری های عفونی پوستی برای اون ها تداعی شده است از این رو در وقت مشاهده چنین الگوهایی وابسته حس خارش و مورمور شدن پوست گشته اند. از منظر تکامل، انزجار یا خوف از تهدیدهای احتمالی، واکنشی تکاملی سازگار می باشد. در زیادتر این موارد این حس ها کمک می کند فرد از خطر در امان بماند.
در مورد تریپوفوبیا پژوهشگران عقیده دارند که ممکن است این فوبیا یک شکل کاملا اغراق شده و افراطی از این پاسخ تطبیقی معمول باشد.

پاسخ بصری به برخی خصوصیات ویژه الگوها
برخی تحقیق ها علامت می دهد که حس ناراحتی ناشی از مشاهده الگوهای حفره دار یا برجستگی ها زیادتر به خصوصیات بصری الگوها مرتبط است. در مطالعه انتشار یافته در شرح های جاری شناختی مشخص شد که در حالی که فرد وقت دیدن الگوهای تریپوفبیک ناراحت می شود این حس زیادتر به الگوهای بصری مربوط بوده و در واقعیت با حیوان یا عامل پرخطر ارتباط چندانی ندارد.

این نتایج سوالی که ساختن می کند این است آیا ابدا باید تریپوفوبیا را یک نوع فوبیا تلقی کرد یا تنها پاسخ طبیعی به انواع خاصی از محرک های بصری است.
وضعیت روانی افراد مبتلا
مشاهده شده که افراد مبتلا به تریپوفوبیا زیادتر از دیگر افراد احتمال دارد با علائم افسردگی و اضطراب دنبال باشند.
معالجه بیماری تریپوفوبیا
معالجه این بیماری تاریخ بر است و اطلاعات کمی درباره اون وجود دارد. از این رو ابعاد وسیعی از این بیماری ناشناخته است. با این حال زیادتر معالجه های مورد استفاده برای فوبیاهای رایج در کاهش علائم این فوبیا هم سودمند می باشد. در ادامه به برخی از مهمترین راهکارهای درمانی نشانه شده برای معالجه تریپوفوبیا می پردازیم. البته پزشک ممکن است یک یا دو روش از این موارد را در کنار هم توصیه نماید.

۱. روبرو شدن تدریجی با عامل محرک
این معالجه شامل مواجهه تدریجی فرد در معرض عامل محرک این فوبیا می باشد. به این ردیف امید می رود که با گذشت تاریخ، این روبرو شدن تدریجی و قرار گرفتن در معرض عامل محرک سبب کاهش علائم گردد. این فرایند معمولا فراوان تدریجی شکل می گیرد . فرد ممکن است با تصور آنچه که از اون خوف دارد این روند را شروع نماید و سپس کم کم به تصاویر شی مورد نظر دید کند و در نهایت به خود شی نزدیک شده یا حتی منبع خوف خود را لمس نماید.
درباره تریپوفبیا شخص مبتلا به علائم ممکن است مواجه درمانی را با بستن چشم و تصور شی همانند لانه زنبور و … شروع نماید. کم کم تا شروع علائم به این کوشش ادامه داده و هنگامی فرد توانست شی را بدون پاسخ فیزیولوژیک یا روانی تصور نماید، به مرحله بعدی رفته که بیشتر شامل مشاهده تصویری از شی مذکور است که معمولا با علائم دنبال است.

۲. روش شناختی رفتاری
در روش شناختی رفتاری درمانگر به تغییر افکار و رفتارهای اساسی پرداخته که ممکن است در تریپوفوبیا نقش دارد. این معالجه به گفت و گو درباره افکار غیر واقعی، جایگزین نمودن افکار واقع بینانه و سپس ساختن تغییر در رفتارها می پردازد. یکی از دلیل هایی که افراد علائم تریپوفوبیا را تجربه می نمایند این است که بیشتر عقیده دارند در مورد عامل محرک یک چیز پرخطر یا تهدید کننده وجود دارد.
این داستان دلیل شده به محض روبرو شدن با تحریف های شناختی ذهن یا منبع خوف در فرد مریض افکار منفی ساختن شود.
۳. استراتژی های یواش قسمت
استراتژی ها و تکنیک های مختلف یواش قسمت می توانند در جهت کاهش حس انزجار، خوف یا اضطراب سودمند باشند. تجسم، تنفس عمیق و راحتی عضلانی از راهکارهای خوب هستند. ضمنا در تجسم و مدیتیشن با به عکس کشیدن عکس ها یا موقعیت های راحتی قسمت این داستان نیرومند می شود.

به طور مثال در فرد در این تصویرسازی ها تلاش می کند هر وقت که با جسمی پر از حفره روبرو شد افول آفتابی خوشگل یا یک دشت پر از گل را تصور نماید. حواس پرتی ساده هم می تواند یک راه مواجهه ای موثر باشد. اگر فرد ناخواسته با عامل محرک روبرو شد می تواند با تغییر دید به نقطه دیگر حواس خود را به سو و داستان دیگری متمرکز کند تا هنگامی که علائم تسکین یابد باید به حواس خود را پرت نمایید.
۴. معالجه دارویی
برخی مواقع ممکن است داروهای ضدافسردگی یا ضد اضطراب هم برای این نوع فوبیاها تجویز گردد. به مخصوص اگر فرد علائم اضطراب و افسردگی داشته باشد.

این داروها شامل مهار کننده های انتخابی بازجذب سرتونین و … می باشند. شاید در مواقعی با تصمیم روانپزشک دارو به تنهایی تجویز گردد. اما بیشتر به دنبال دارو از رویکردهای درمانی دیگر همانند مواجه درمانی و … نیز استفاده می شود.
از این که تا آخر این مطلب از مجله آرگا دنبال ما بودید از شما عزیزان آراستگی سپاسگزاری را داریم. همچنین منظور می شود در شکل تمایل برای آشنایی با علائم خوف از روشنایی و معالجه خوف از تاریکی روی لینک های قرار داده شده کلیک کنید.
منبع : آرگا
برچسب :